El hastalıkları

El hastalıkları

Tetik Parmak

Parmakları bükmeye yarayan fleksör tendonlarının A1 pulleyi olarak isimlendirilen tünelde sıkışmasıdır. Tünelin daralması ve tendonun lokal kalınlaşması tetik parmağa sebep olabilir. Kalınlaşan tendon tünelin bir tarafından diğer tarafına atlayarak geçer. İleri durumlarda tendon hareket edemez ve parmak kilitli kalır. Hafif tetik parmak olgularında ilaç tedavisi ve kortizon enjeksiyonu uygulanır. İleri durumlarda cerrahi olarak tünel gevşetilir.

Dupuytren Hastalığı

Dupuytren hastalığı avuç içinde oluşan bantlar nedeniyle parmakların büküldüğü bir hastalıktır. Elin 4 ve 5. parmağından başlar ve ilerleyen dönemlerde diğer parmakları da etkiler. Alkol kullananlarda, şeker ve tiroid hastalarında daha sık görülür. Egzersiz hastalığın ilerleyişini yavaşlatabilir. Cerrahi tedavi çoğu zaman gerekir. Parmak hareketlerini engelleyen bantlar cerrahi olrak çıkarılır.

Parmak Şekil Bozuklukları

Parmak şekil bozuklukları doğumsal olabileceği gibi sonradan da gelişebilir. Parmaklarda sayısal faklılıklar, yapışıklık ve doğumsal eksiklik görülebilir. Ayrıca genetik hastalıklar, metabolik hastalıklar, el tümörleri ve kırıklar kemik deformitelere sebep olabilir. İzole tendon yaralanmaları ve romatizmal hastalıklar ise parmaklarda tendon imbalansı oluşturduğu için eklem deformitelerine sebep olur. Düğme iliği, mallet parmak, çekiç parmak, kuğu boynu gibi pek çok deformite tanımlanmıştır. Hafif ve ilerleyici olmayan deformiteler ciddi fonksiyon kaybı oluşturmaz. İleri deformiteler ise parmak hareketlerini bozar ve çoğu zaman cerrahi tedavi gerektirir.

El Tümörleri

Elde görülen tümörlerin çoğu iyi huyludur. Ganglion kisti olarak adlandırılan sert kitleler daha çok eklem komşuluğunda yer alır ve ağrıya neden olur. Dev hücreli tümörler tendonların etrafını sever ve boşluklara doğru büyürler. Glomuz tümörü tırnak yatağına yerleşen ve sıcak soğuk intoleransı gösteren bir tümördür. Lipom yağ içerikli bir tümör olup ağrısız yumuşak el kitleleri olarak karşımıza çıkar. Osteokondrom iyi huylu kemik tümörü olup elde sık görülür. Çoklu tutulumları daha çok sendromlarda görülür. Enkondromlar kemiği zayıflatan ve kırılmaya sebep olan selim karakterde tümörlerdir. İyi huylu tümörler cerrahi olarak çoğu zaman fonksiyon kaybı olmadan çıkarılabilir. Çok daha az sıklıkla görülen pleomorfik sarkom, kondrosarkom ve osteosarkom gibi kötü huylu tümörlerde ise cerrahi sonrası uzuv kaybı ve rekonstrüktif girişim gerekebilir. 

El Kırıkları

El pozisyonu ve fonksiyonları sebebiyle çok sık travmaya maruz kalır. Bu da el kırıklarını çok sık görmemize neden olur. Travmanın mekanizmasına ve şiddetine bağlı olarak basit ya da kompleks kırıklar ortaya çıkabilir. Şiddetli yaralanmalarda yumuşak doku hasarı da kırığa eşlik eder. Muayene ve röntgen çoğu zaman tanısal yeterlilik sağlar. Kompleks yaralanmalarda tomografi ve MR gerekebilir. El kırıkları atel ve bandaj uygulamalarından kompleks cerrahi prosedürlere kadar çok geniş bir tedavi yelpazesine sahiptir. Özellikle elin ince fonksiyonları ve kavrama gücünün korunması bakımından anatomik dizilimin sağlanması önemlidir. Eklem içi kırıklar ise hareket kabiliyetini doğrudan etkilediği için daha kritik öneme sahiptir ve kusursuz redüksiyon gerektirir.

Halluks Valgus

Genellikle bunyon olarak da adlandırılan halluks valgus ayak başparmağı ağrısına ve ayakkabı giymekte zorlanmaya neden olabilen bir deformitedir. Genetik yatkınlık, bağ gevşekliği ve yüksek topuklu dar uçlu ayakkabı giyilmesi nedenleri arasındadır. Tanı klinik muayene ile konulur. Hastalığın ciddiyetini belirlemek ve cerrahi planlama için ayağın radyolojik görüntüleri çekilir. Hafif şikayetleri olan hastalar için ayakkabı modifikasyonları, parmak arası makara ve gece atelleri yeterlidir. İlerleyici deformite ve ayakkabı giyme zorluğu olanlar için cerrahi tedavi gereklidir.

Morton Nöroma

Genelde üçüncü ve dördüncü tarak kemikleri arasında görülen ve ağrı oluşturmasıyla karakterize bir hastalıktır. Etkilenen parmağa ve ayak altına doğru yayılan ağrı ve yanma ile kendini gösterir. Vakaların çoğunda uyuşukluk mevcuttur. Belirtiler dar uçlu ve topuklu ayakkabı giymekle artar. Başlangıçta ayakkabı modifikasyonu, metatarsal ped ve steroid enjeksiyonu uygulanır.  Geçmeyen olgularda cerrahi eksizyon gerekir.